divan edebiyatında dört dizeden oluşan aruzla yazılan şiir wow
divan edebiyatında dört dizeden oluşan aruzla yazılan şiir wow Ne90'dan bulabilirsiniz
Divan edebiyatında dört dizeden oluşan ve belirli aruz kalıpları BULMACA – Bulmaca
Divan edebiyatında dört dizeden oluşan ve belirli aruz kalıpları ile yazılan şiir bulmaca anlamı nedir?
Bulmaca meraklıları için bulmaca sözlüğü, bulmacada, çengel bulmacada, kare bulmacada, bulmaca soruları, bilmece soruları, posta gazetesi bulmacaları, posta gazetesi bulmaca çöz, sözcük avı, zeka bulmacaları veya bulmacada sorulan Divan edebiyatında dört dizeden oluşan ve belirli aruz kalıpları ile yazılan şiir bulmaca sorusunun cevabı aşağıdadır.
Divan edebiyatında dört dizeden oluşan ve belirli aruz kalıpları ile yazılan şiir nedir?
Kelime bulmaca, habertürk bulmaca, bulmaca kulesi, bulmacalar, bulmaca oyunları, kare veya çengel bulmacalarda sorulan Divan edebiyatında dört dizeden oluşan ve belirli aruz kalıpları ile yazılan şiir bulmaca anlamı nedir sorusunun 5 harfli cevabı RUBAİ
Kelime Bulmaca
Divan edebiyatında dört dizeli bentlerden oluşan şiir türü, dörtlü cevabı MURABBA
Divan edebiyatında gazelin yada kasidenin son beytine verilen ad cevabı MAKTA
Divan edebiyatında hicri yılbaşını (1 Muharrem) kutlamak amacıyla devlet büyüklerine sunulan kaside cevabı SALİYE
Divan edebiyatında manzum bilmece cevabı LUGAZ
Divan edebiyatında sevgilinin kirpiği için kullanılan mazmun cevabı TİR
Divan edebiyatında, dört dizeden oluşan bir şiir türü. Mani biçiminde aruzla yazılmış manzume cevabı TUYUĞ
Divan edebiyatının ilk kadın şairlerinden, Hace-i Zenan da denilen şair cevabı ANİKADIN
Divan şiirinde, yeni yaptırılan köşk, saray gibi binalar için yazılan kasidelere verilen ad cevabı DARİYE
Diyarbakır yöresinde ayağına ip bağlanarak diğer keklikleri yakalamakta kullanılan kekliğe verilen ad cevabı RİBAT
Diyarbakırda, ilk tunç çağa tarihlendirilen bir höyük cevabı TİLALİ
Dizi, sıra cevabı NAF
Doğaçtan, hazırlıksız, içten geldiği gibi cevabı İRTİCALEN
Doğal hidratlı manganez ve kalsiyum silikat cevabı İNEZİT
Doğana benzeyen yırtıcı, avcı kuş cevabı SUNGUR
Yazı kaynağı : www.egitimler.info
Halk Edebiyatı Aruzlu Şiir Biçimleri
Aruz Ölçüsüyle Yazılan (Aruzlu) Halk Edebiyatı Nazım (Şiir) Biçimleri/Şekilleri
Halk şiirinde aruz ölçüsüyle düzenlenmiş şiirler de vardır. Bunlar Divan edebiyatının Halk edebiyatına etkisiyle oluşmuştur.
Halk edebiyatında özel bir adla anılan ve aruzla oluşturulan bu yoldaki nazım biçimleri şunlardır:
Divan (Divanî):
Örnek Divan -1
Ser-nigun kıldık zamanın sagar-ı minasını
Çekmeyiz şimden gerü sakinin istiğnasını
Sagarından badesinden neşesinden çektik el
Başına çalsın felek ahval-i nâ-ber-câsını
Hırka-puş olduk kalender-meşreb olduk hasılı
Hiçe saydık alemin a’lâsını ednasını
Düştüler çah-ı kazaya göz göre ikbâl için
Alemin gördük nice bina vü na-binasını
Biz libas-ı fahrı Mekki çak çak ettik yine
Talihi her kimse giysin atlas u dibasını
(Mekkî)
Örnek Divan -2
Şerh edip raz-ı derûnum ol cenana söylesem
Payine yüzümü sürsem bi-bahane söylesem
Katre-i eşkim dökülse dane dane söylesem
Çektiğim her türlü gamdan bir nişane söylesem
Tutalım ben söylemişim ol peri ma’zûrdur
Tıfl-ı nev-res hal-i dilden bilmemek meşhûrdur
Bilse de bi-merhamettir hüsnüne mağrûrdur
Bana rahm etmez o kâfir Müslümana söylesem
Halimi takrir edersem yare bî-ma’nâ yere
Ede mi te’sir gûya su geçe mi mermere
Ol kadar mazmunlu sözler söyledim ki dil-bere
Bülbül-i gûya olurdu bi-zebana söylesem
Çok muhabbet nüshasını alnımayazdı kalem
Başıma cem oldu hep pervaneler çekti alem
Ne çırağlar yaktı gör kim sineme şem-i elem
Derdimi bir anlar olsa yana yana söylesem
Cam-ı çeşmimdir görünen eldeki peymane-var
Saki-igam dil surahiden alır meyhane-var
Gevheri bu keyfile çok söyledin divane-var
Kail idim bir kelamı akılane söylesem
(Gevheri)
Selis:
Selis Örneği -1
Gide mi haşre kadar hüzn ile firkat acaba
Yoksa hâsıl ola mı yar ile vuslat acaba
O mürüvvetsiz o zalim o sitem-karenin ah
Ere mi damenine dest-i meserret acaba
Baksa bir kerre benim hâl-i diğer-gûnuma ol
Çeşm-i insaf ile etmez mi mürüvvet acaba
Beni gördükte yüzün döndürür ol âfet-i cân
Ne içindir bana bu rütbe eziyyet acabâ
Kime şekvâ edeyim kimlere feryâd edeyim
Uzanırsa nideyim leyle-i hasret acabâ
Mürg-ı dil-dâr-ı heves bir gün olup meyi ede mi
Kona mı Nûri kulun başına devlet acabâ
(Tokatlı Nuri)
Selis Örneği -2
Yine aldı gam u efkâr-ı dili dâğ-ı tenin
Acımaz mı yüreğin merhametin yok mu senin
Ne revâ çevri ola goncaya serv-i semenin
Acımaz mı yüreğin merhametin yok mu senin
Bunca cevr ettiğini kimseler ey gül edemez
Ben gibi nâle vü nâlişleri bülbül edemez
Ah u efgânıma kâfir de tahammül edemez
Acımaz mı yüreğin merhametin yok mu senin
Bunca derde kim kodun âşık-ı bî-çâreleri
Tiğ-ı cevrin ile açtın sineme yâr eleri
Dâğ dâğ oldu a kâfir ciğerim püreleri
Acımaz mı yüreğin merhametin yok mu senin
Çünkü göğsünde yok insâfın a zâlim nideyim
Varayım haşım alıp özge diyâra gideyim
Sen git ağyar ile gül oyna da ben zâr
ideyim Acımaz mı yüreğin merhametin yok mu senin
Derd-i aşkın komadı Nûri mecâlim yetişir
Bu kadar çekmeye de kalmadı hâlim yetişir
Yetişir çekticeğim gayri a zâlim yetişir
Acımaz mı yüreğin merhametin yok mu senin
(Tokatlı Nurî)
Semai:
Semaî Örneği-1
Fitil veş giy külâht şem’a-yı sûzâneden çıkma
Dolaş şem’in civârın merkez-i pervâneden çıkma
Eğer maksat seyâhatsa gönül deryâ-yı vahdette
Hubâb-ı bâde veş devret leb-i peymâneden çıkma
Eğer yârin yanağın okşamak öpmek ise arzun
Derâguş eyle dendân-ı dehân-ı şâneden çıkma
Eğer Seyrâni’ ye sûret-perest dersen bu deyrin sen
Asıl divârına suret gibi büthâneden çıkma
(Seyrânî)
Semaî Örneği-2
Efendim gel bana bildir bu istiğnâ ne âdettir
Bana bildir bu istiğnâ ne âdettir adâlettir
Bu istiğnâ ne âdettir adâlettir hâlâvettir
Ne âdettir adâlettir hâlâvettir nezâkettir
Nice tarif edem medhin bu âlemde senin dilber
Edem medhin senin bu âlemde dilber rûyin enver
Bu âlemde senin dilber rûyin enver lebin sükker
Senin dilber rûyin enver lebin sükker saâdettir
Yanağında açılmıştır o gonca-ter gül-i ra’nâ
Açılmıştır o gonca-ter gül-i ra’nâ gözü şehlâ
O gonca-ter gül-i ra’nâ gözü şehlâ ne hûb sevda
Gül-i ra’nâ gözü şehlâ ne hûb sevdâ ne takattir
Cüdâ kılmaz seni Hengâm bedenden can cüdâ olsa
Seni Hengâm bedenden cüdâ olsa feda olsa
Bedenden can cüdâ olsa fedâ olsa gedâ olsa
Cüdâ olsa fedâ olsa gedâ olsa şefaattir
(Hengamî)
Kalenderî:
ÖRNEK KALENDERÎ: Tokatlı Nurî
KALENDERİ
İçtin mi a cânım yine mestâne durursun
Gamzen gibi âşıklara bîgâne durursun
Kimden söz işittin ki celâ hakkına dâir
Böyle güzelim hâtırı vîrâne durursun
Geç şâhım otur başımın üstünde yerin var
El bağlı efendim kime divâne durursun
Bir çift idiniz vuslat-ı devlette geçen gün
Nettin eşini ey peri bir dâne durursun
Sen al ile başımdan alıp aklımı şimdi
Ey rind-i felek-meşreb edibane durursun
Öldürmek ise Nûri kulun kasdına böyle
Çek hançeri öldür a paşam ne durursun
Kalenderi Örneği -2
Gönlüm seni ey şûh-i sitem-ger sever oldu
Hicrin bana âh kim neler etti neler oldu
Sensiz geceler hem-demim âh-ı seher oldu
Her sâat-ı hicrin bana bin yıl kadar oldu
Feryâd u figânım bu gece arşa dayandı
Derd ü gam ile dîdelerim kana boyandı
Firkat günü âh böyle uzandıkça uzandı
Her sâat-ı hicrin bana bin yıl kadar oldu
Rahm eyle bu firkat odunu söndür efendim
Bir katre zülâl-ı lebini gönder efendim
Mehcûr olalı bir iki üç gündür efendim
Her sâat-ı hicrin bana bin yıl kadar oldu
Ahımla cihan gamz eder bu ne aceb âh
Hicran oduna can u ciğer yandı bu şeb âh
Neyse bu Gedâyî kulunu terke sebeb âh
Her sâat-ı hicrin bana bin yıl kadar oldu
(Gedâyî)
Satranç:
Satranç Örneği
Medhine meddâh olalım hüsrev-i hûban güzele
Vasfına sözler bulalım dinleye yaran güzele
Benzeyemez hür u melek hidmetine çektik emek
Dişleri zer şâne gerek zülfü perişân güzele
Dayanamam nazlarına tûti gibi sözlerine
Çekme seza gözlerine kuhl-i Sıfâhan güzele
Söyleme efsâne gibi bakması bigâne gibi
Şem’ine pervâne gibi yan güzele yan güzele
Söylese diller dolaşır bakmaya gözler kamaşır
Sırmalı kaftan yaraşır serv-i hırâman güzele
Yüzüne zer hızma ile cebhe zeheb düzme ile
Başta oya yazma ile yakışır elvan güzele
Ruhları gül goncafemi kendi aşiret Hatem’i
Gezseler Rûm u Acemi olmaya akran güzele
Serv-i sehî kametime kâmet-i kıyametime
Gelse eğer davetime kesmeli kurban güzele
Emrine ta at edelim çevrine gayret edelim
Haneyi halvet edelim bir gece mihman güzele
Câm ile mey süzdürelim bezme şeker ezdirelim
Seyr ederek gezdirelim bâğ ile bostan güzele
Dertli-i efkendeleriz vasfını gûyendeleriz
Can baş ile bendeleriz şimdi Alî-şan güzele
(Âşık Dertli)
Vezn-i Âher:
Vezn-i Aher Örneği
Ey vasl-ı cennet/kıl cana minnet/vay serv-i kamet/cân içre cânsın
Kıl cana minnet / vay serv-i kamet / cân içre cansın/ nevres fidansın
Vay serv-i kamet / cân içre cânsın / nevresfidansın /şûh-ı cihansın
Cân içre cânsın / nevres fidansın /şûh-ı cihansın / gözden nihansın
Uftâden oldum /gülgibi soldum /sor bana nöldum /çevrinle cânân
Gül gibi soldum /sor bana nöldum / çevrinle cânân / oldum perîşân
Sor bana n’oldum / cevrinle cânân / oldum perîşân / ey fitne-devrân
Cevrinle cânân / oldum perîşân /ey fitne-devrân /âhir zamansın
Bir hûb edâsın /pek dil-rûbâsın /lîk pür-cefâsın /sırrın bilinmez
Pek dil-rûbâsın/lîkpür-cefâsın/sırrın bilinmez/nakşın alınmaz
Lîkpür-cefâsın /sırrın bilinmez/nakşın alınmaz/mislin bulunmaz
Sırrın bilinmez/nakşın alınmaz/mislin bulunmaz/bir nev-civânsın
Aşüfte hâlim / ref’et melâlim /gel beri zâlim / lütfet ne dersem
Ref’et melâlim /gel beri zâlim / lütfet ne dersem / ol bana hem-dem
Gel beri zâlim / lûtfet ne dersem/ ol bana hem-dem /gönlüme her dem
Lütfet ne dersem /ol bana hem-dem /gönlüme her dem /günden ayansın
Ettimse âhi/ fethetti mâhı / aşk-ı İlâhî / var sende gâyet
Fethetti mâhı/aşk-ı İlâhî/var sende gâyet / Haktan hidâyet
Aşk-ı İlâhî/var sende gâyet / Hak’tan hidâyet / Nûrî nihâyet
Var sende gâyet /Hak’tan hidâyet/Nûrî nihâyet /sâhib-i divânsın
(Tokatlı Nuri)
Örnekte görüldüğü gibi, dört mısralı vezn-i aherde iç kafiyelerin durumu:
a. Her bent’in birinci mısraındaki ikinci parça, ikinci mısraın başında,
b. Her bent’i birinci mısraındaki üçüncü parça, üçüncü mısraın üçüncü parçası olarak,
c.Her bent’in birinci mısraındaki son parça, dördüncü mısraın birinci parçası olarak tekrarlanır.
Her bendi üç mısralı vezn-i aher de vardır. Ancak örneğine az rastlanır:
Vezn-i Aher
Ey cân-ı âlem/bir ince belsin/her sırra mahrem /sen bî-bedelsin
Ey cân-ı âlem/her sırra mahrem /vay gonca gül-fem / gayet güzelsin
Gayet güzelsin /sen bî-bedelsin / bir ince belsin / tûl-i emelsin
Ey çeşm-ifettân /anladım bildim /yok sende imân /beyhûdeyeldim
Ey çeşm-i fettân /yok sende imân /katlimefermân / ben revâ kıldım
Ben revâ kıldım / beyhûde yeldim /anladım bildim / âhir ecelsin
Çok derde düştüm/var söyle yâre / aşkınla piştim /yandım ne çâre
Çok derde düştüm / aşkınla piştim /yandım tutuştum / bir şîvekâre
Bir şîvekâre /yandım ne çâre / var söyle yâre /durmasın gelsin
Bir vasla ermek /hûbların şahı /yüz yüze sürmek /dillerpenâhı
Bir vasla ermek /yüzyüze sürmek /yok mudur görmek/ sen hüsn-i mâhı
Sen hüsn-i mâhı / dillerpenâhı/hûbların şâhı/ burc-i hilâlsin
Dur dunsa bensiz/aferin Nûrî / gülsüz dikensiz / etme gurûr
Dur dunsa bensiz / gülsüz dikensiz / istemem sensiz / cennât ü hûrî
Cennât ü huri/etme gurûri/âferin Nûrî/sâhib-gazelsin
(Tokatlı Nurî)
Yazı kaynağı : www.turkedebiyati.org
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.