ilk kez avrupalı bir büyük devlet misak-ı milli’yi aşağıdakilerden hangisiyle tanımıştır?
ilk kez avrupalı bir büyük devlet misak-ı milli’yi aşağıdakilerden hangisiyle tanımıştır? Ne90'dan bulabilirsiniz
Mîsâk-ı Millî
Mîsâk-ı Millî (Osmanlı Türkçesi: میثاق ملی) veya Millî Misak (Günümüz Türkçesi ile Millî Yemin veya Ulusal Ant), Türk Kurtuluş Savaşı'nın siyasi manifestosu olan altı maddelik bildiri.[1] İstanbul'da toplanan son Meclis-i Mebûsan tarafından 28 Ocak 1920'de oy birliği ile kabul edilmiş ve 17 Şubat'ta kamuoyuna açıklanmıştır. Bildiri, I. Dünya Savaşı'nı sona erdirecek olan barış antlaşmasında Türkiye'nin kabul ettiği asgari barış şartlarını içerir.
Bildiri mecliste Ahd-i Millî Beyannâmesi adıyla kabul edilmiş, ancak daha sonra "Mîsâk-ı Millî" olarak anılmıştır. Her iki deyim de Ulusal Yemin anlamına da gelir. Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları, büyük ölçüde, Mîsâk-ı Millî ilkeleri doğrultusunda oluşmuştur.
Genelgeler için yapılan görüşmeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Misak-ı Millî'nin ana hatları Erzurum Kongresi (22 Temmuz - 7 Ağustos 1919) ve Sivas Kongresi'nde (4-11 Eylül 1919) biçimlendi.
Sivas Kongresi'nin talepleri doğrultusunda Osmanlı Hükûmeti 11 Eylül'de genel seçim kararı aldı. Kasım ayında yapılan seçimlerde, Anadolu'nun her ilinde Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin gösterdiği adaylar kazandı. Seçilen adaylar Aralık ayı ve 1920 Ocak ayının ilk günleri boyunca ikişer üçer kişilik gruplar halinde Ankara'ya gelerek Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsiliye (Temsil Heyeti) üyeleriyle görüştüler. Bildiri metni bu görüşmelerde son halini aldı. Heyet-i Temsiliye üyelerince imzalanan metin, Trabzon mebusu Hüsrev Sami Bey (Gerede) aracılığıyla İstanbul'a gönderildi.[2]
12 Ocak 1920’de İstanbul’da çalışmalarına başlayan Meclis, yönetim organlarını seçtikten hemen sonra bildiri konusunu ele aldı. 28 Ocak'ta yapılan bir kapalı oturumda “Ahd-ı Millî Beyannamesi” kabul edildi. 12 Şubat'ta Edirne mebusu Şeref Bey’in önerisi üzerine, beyannamenin bütün dünya parlamentolarına ve basına açıklanması kararlaştırıldı.
Beyannamenin kabulü ve yayımlanma biçimiyle ilgili henüz açıklığa kavuşturulmamış bazı noktalar mevcuttur. Her şeyden önce beyannameye ilişkin görüşmeler ve özgün metin Meclis-i Mebusan zabıtlarında yoktur. Bu durumda beyannamenin resmi bir oturumda değil, (Meclis üyelerinin tümüne yakınını kapsayan) Felah-ı Vatan grubunda kabul edilmiş olduğu ihtimali dile getirilmiştir. Birleşik Krallık Büyükelçisi Sir Horace Rumbold, "yayınlanmış hiçbir imza listesi yoktur" diyerek, izlenen prosedürün “misakın geçerliliğini kuşkulu kıldığını” iddia eder.[3]
Bunun yanı sıra Ankara'da hazırlanan 8 maddelik metinle İstanbul'da kabul edilen 6 maddelik metin arasında da farklar vardır. Ankara metninde bulunan, savaş suçlularının cezalandırılmasına ilişkin madde son metinden çıkarılmıştır. Ankara metninde iki ayrı maddede yazılan “mütareke sınırı” ve “Müslüman halkın bölünmezliği” konuları İstanbul’da birleştirilmiştir. Son maddede Milletler Cemiyeti’ni savunan bir ibare İstanbul’da ilan edilen metinden çıkarılmıştır.
En önemli belirsizlik birinci maddededir. Ankara'da düzenlenen metinde, Mondros Mütarekesi’yle belirlenen sınırların “içinde” yaşayan Osmanlı İslam çoğunluğunun “bölünmez bir bütün” olduğu vurgulanırken, İstanbul’da bu ifade –bazı kaynaklara göre– “mütareke çizgisinin içinde ve dışında” yaşayan Osmanlı İslam çoğunluğu olarak değiştirilmiştir. Yayımlanmış olan Misak-ı Millî metinlerinin bir bölümünde "ve dışında" deyimi vardır, bir kısmında ise yoktur. Misak-ı Millî'nin can damarını oluşturan sınırlar meselesindeki bu belirsizlik dikkat çekicidir.[4]
Sınırlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
MÎSÂK-ı MİLLÎ
Atatürk’ün Özel Arşivinden Seçmeler, Ankara 1981, s. 113-116.
Atatürk’ün Millî Dış Politikası: Millî Mücadele Dönemine Ait 100 Belge (1919-1923), Ankara 1992, I, 131-133.
Atatürk’ün Bütün Eserleri, İstanbul 2001, VI, 159-175.
Cevdet Kerim, Türk İstiklâl Harbi, İstanbul 1341, s. 28.
Selahattin Tansel, Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, İstanbul 1991, III, 17-21.
Mahmut Goloğlu, Üçüncü Meşrutiyet 1920, Ankara 1970, s. 80-84.
G. Jaeschke, Kurtuluş Savaşı ile İlgili İngiliz Belgeleri (trc. A. Cemal Köprülü), Ankara 1971, s. 207-209.
Mehmet Gönlübol – Cem Sar, Atatürk ve Türkiye’nin Dış Politikası: 1919-1938, Ankara 1973, s. 6-12.
Sina Akşin, İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele, Ankara 1998, II, 315-319.
Mustafa Budak, İdealden Gerçeğe: Mîsâk-ı Millî’den Lozan’a Dış Politika, İstanbul 2002, s. 91-282.
Şerafettin Turan, Mustafa Kemal Atatürk, Ankara 2004, s. 281-292.
Meclis-i Mebûsan Zabıt Ceridesi (4. devre, 1. fevkalâde toplantı 17 Şubat 1336), Ankara 1992, I, 143-151.
Mete Tunçay, “Misak-ı Millî’nin 1. Maddesi Üstüne”, Birikim, III/18-19, İstanbul 1976, s. 12-16.
“Mîsak-ı Millî (Ulusal Ant) ile İlgili Bazı Belgeler”, Atatürk Haftası Armağanı, Ankara 1977, s. 17-51.
Nejat Kaymaz, “Mîsâk-ı Millî Üzerine Yapılan Tartışmalar Hakkında”, TTK Bildiriler, VIII/3 (1983), s. 1941-1958.
a.mlf., “TBMM’de Mîsâk-ı Millî’ye Bağlılık Andı İçilmesi Konusu”, TT, IV/19-23 (1985), s. 47-51, 122-126, 177-179, 182-185, 275-280, 338-343.
Ahmet Mumcu, “Misak-ı Millî ve Anayasamız”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, I/3, Ankara 1985, s. 813-830.
İsmet Parmaksızoğlu, “Misâk-ı Millî”, TA, XXIV, 242-243.
Faik Reşit Unat, “Misâk-ı Millî (Ahd-ı Millî Beyannamesi)”, AA, I (1945), s. 92-93.
Yazı kaynağı : islamansiklopedisi.org.tr
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.