insan herşeyin ölçüsüdür sözünü açıklayınız
insan herşeyin ölçüsüdür sözünü açıklayınız Ne90'dan bulabilirsiniz
İnsan Her Şeyin Ölçüsüdür Ne Demektir?
“İnsan her şeyin ölçüsüdür.” Felsefe tarihinin, şüphesiz ki en bilindik ve en etkili felsefi fikirlerinden birisi… Peki, “İnsan her şeyin ölçüsüdür.” ne demektir? Bu cümle, bize ne anlatmaktadır? Haydi anlayalım:
Atina, M.Ö. 5. yüzyıl boyunca önemli ve zengin bir şehir devleti idi. Bu dönemde, Perikles’in liderliği ile bilim ve düşünce alanında altın çağ yaşandı. Bu durum, Yunanistan’ın her yerinden insanları Atina’ya çekti. Atina, yasaları bilip yorumlayabilen insanlar için çok önemli bir şehir devleti hâlini aldı. Şehir köklü bir yasal sistem ve sağlam bir demokratik yapı ile yönetiliyordu. Örneğin, mahkemeye çıkan her insan, kendi davasını savunabiliyordu ve avukatlık sistemi yoktu. Ancak çok geçmeden, saygın bir danışmanlar sınıfı türedi ve bu danışmanlar grubunun içinde Protagoras da vardı.
Protagoras, hukuk ve belagat konularında, kendisine ödeme yapabilecek olan herkese dersler veriyordu. Öğretileri daha çok pratik meseleler üzerine şekilleniyordu ve o bir konuyu kanıtlamaktan çok, bir hukuk davasını kazanmak için tartışmak üzerine eğitimler vermekteydi. Onun için her tartışmanın iki yüzü vardı ve her ikisi de eşit derecede geçerliydi. Fakat bu eşitlik, savunmayı yapan kişinin ikna kabiliyetine göre şekilleniyordu ve Protagoras, bu konuda kendisine çok güveniyordu.
Bu şekilde, inancın sübjektif bir şey olduğunu, bir görüşün ya da fikrin değerinin, ancak onu savunan kişiyle ölçülebileceğini fark etti. O çağda hukuk ve politikada çok yaygın olan bu tür bir akıl yürütme, felsefe için çok yeni bir meseleydi. Merkezine inanı alarak devam eden bu gelenek zamanla felsefi tartışmaların içinden dini konuları çıkardı ve felsefenin odak noktasını, evrenin yapısını anlamaktan insan davranışlarını anlamaya kaydırdı.
İşte “İnsan her şeyin ölçüsüdür.” ifadesinin anlatmak istediği de inancın sübjektif ve izafi olduğudur. Bu da Protagoras’ın hakikat, adalet ve erdemle ilgili mutlak tanımların varlığını reddetmesine neden olmuştur. Çünkü ona göre bir kişi için doğru olan bir şey, başka birisi için yanlış olabilir. Örneğin hiçbir şey, kendiliğinden iyi değildir; bir şeyi iyi ya da kötü yapan şey, bir kişinin ya da toplumun onun iyi ya da kötü olduğuna karar vermesinden ibarettir.
Örnekle:
İstanbul’da bir ilkbahar gününde, İstanbul’a Antalya’dan gelen birisi havanın soğuk olduğunu söylüyor, Erzurum’dan gelen birisi ise havanın sıcak olduğunu belirtiyor. Aslında bu durumda her iki insan da doğruyu söylüyor. Çünkü doğru, perspektife, bakışa bağlıdır ve bu nedenle izafidir. Dolayısıyla da insan, her şeyin ölçüsüdür.
Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı
Yazı kaynağı : www.felsefe.gen.tr
Protagoras
Protagoras (Yunanca: Πρωταγόρας; MÖ 481 - MÖ 420), Sofistlerin en önemli ve kurucu filozoflarındandır.[1]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
M.Ö.481 yılında, Yunanistan'ın Abdera şehrinde doğmuştur. Hayatının bir döneminde Atina'ya taşındı ve orada Perikles'e danışmanlık yaptı. Perikles MÖ 444'te onu Thurii sömürgesi için bir anayasa yazma işini verdi. Leukippos'un öğrencisi olarak yetişmiştir.[2] Atina'da uzun süre yaşamış ve etkinliklerde bulunmuş, agnostizm'in takipçisi olduğu için idam emri verilmiş, kitapları toplanıp yakılmıştır. Tahminen M. Ö. 411 yılında gemiyle idam edilmekten kaçarken boğularak ölmüştür.[3][4]
Felsefesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Sofist düşüncenin genel bir eğilimi olarak Protagoras doğa felsefesine ilgi göstermez,[5] aksine ona karşı önermelerini geliştirir.[6] Objektif anlamda geçerli bir bilginin olmadığı, yani genelgeçer bir doğrunun olamayacağı önermesi sofist felsefenin[7] genel düşüncesidir ve Protagoras bunu, Heraklitos'un Her şey değişir, sözünden hareketle kanıtlar.[8] Bundan Protagoras, eğer her şey değişiyorsa hiçbir şey kesin anlamda belirli bir şey olamaz sonucunu çıkarır. Dolayısıyla belirli bir bilginin herkes için aynı anlamda bir kesinlik taşıması ve doğru olması söz konusu olamaz.
Bilgilerimiz, nesnelerin değişimlerine ve o andaki duyumlarımıza bağlı olarak meydana gelir. Bu nedenle Protagoras bunları doxa'lar (sanılar) olarak adlandırmaktadır.[9][10] Her sanı, belirli duyumlarla onu ortaya koyan kişi için doğrudur. Bunun anlamı bilginin görelileştirilmesi ve merkeze insan ögesinin konulmasıdır. Nitekim Protagoras'un ünlü sözü;
"İnsan her şeyin, var olan şeylerin var olduklarının ve var olmayan şeylerin var olmadıklarının, ölçüsüdür" şeklindedir.
Protagoras, insan aklını sorguya çekmiş, bir yandan soyut spekülasyonun önüne geçerken, bir yandan da insan aklının kendi üzerine düşünme gücünü gözler önüne sermiştir. Pratik bir bilgeliğe sahip bir kişi olarak da, insana boş, sonuçsuz araştırmalardan, kendisine dönme çağrısı yapmış ve insanı dünyasının merkezine yerleştirmiştir. Felsefe tarihi içinde insan felsefesi olarak adlandırılan eğilimin öncüsü bu anlamda Protagoras'tır. Bilgi, doğruluk ve değeri tümüyle göreli kılan, şeylerin insanlara göründüğü gibi olduğunu savunan Protagoras, Tanrı konusunda agnostik bir tavır almıştır.[11]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazı kaynağı : tr.wikipedia.org
Cevap-Bul.com
Protagoras insan herşeyin ölçüsüdür derken ne anlatmak istemiştir?
İnsan her şeyin ölçüsüdür sözünü Protagoras söylemiştir. Çünkü ona göre birisi için doğru olan şey başkasına göre yanlış olabilir yani insandan insana göre her şey değişebilir. Yani bir şey kendiliğinden iyi ya da kendiliğinden kötü değildir, o şeyi iyi ya da kötü yapan insanlardır.
Protagoras hangi dönemde?
Protagoras Hakkında Detaylı Bilgi 481 – ö. 420 M.Ö) “İnsan her şeyin, varolan şeylerin varolduklarının ve varolmayan şeylerin varolmadıklarının, ölçüsüdür” sözüyle ün kazanmış olan Sofist düşünürdür.
Gorgias, kendisini bir görecelikle sınırlamayarak, gerçek bir hiççiliğin ve kuşkuculuğun savunucusu olmuştur.
İnsan herşeyin ölçüsüdür açıklaması nedir?
İnsan her şeyin ölçüsüdür sözü, her şeyin insanlara göre olduğu ve her şeyin insanlara göre değişebildiği anlamına gelmektedir. Bu ifade ile anlatılmak istenen dinin sübjektif ve izafi bir kavram olduğudur.
İnsan herşeyin ölçüsüdür diyen filozof Protagoras hangi düşüncenin temsilcisidir?
Bunun en bariz sebebi bu sözü söyleyen filozof Protagoras’ın “sofist” olarak adlandırılan düşünürler arasında olmasıdır. Sofist isimli düşünürler doğru bilgini kişiden kişiye göre farklılık gösterebileceğini, bunun sonucunda her insan için farklı bir gerçeklik oluştuğunu savunur.
Protagoras ve Gorgias nedir?
Protagoras’ın “insan-ölçü” odaklı felsefesi bilginin algı temelinde biçimlendiğini, Gorgias’ın “hiçbir şeyin olmadığı” önermesi her şeyin oluş ve çelişki içerisinde olduğunu bize gösterir. Böylelikle Sofistlerin felsefelerinde görülüyor ki, mutlak bir bilgiye ulaşmak imkansızdır.
Platon Gorgias ne anlatıyor?
Gorgias Kitap Açıklaması Platon’un en uzun ve en etkili diyaloglarından birisi olan Gorgias’ın ana ekseni retorik üzerine kuruludur. Eserin bütününde insan için neyin gerçekten iyi, neyin gerçekten kötü olduğu konuları da önemli yer tutar.
“İnsan her şeyin, varolan şeylerin varolduklarının ve varolmayan şeylerin varolmadıklarının, ölçüsüdür” şeklindedir. Protagoras, insan aklını sorguya çekmiş, bir yandan soyut spekülasyonun önüne geçerken, bir yandan da insan aklının kendi üzerine düşünme gücünü gözler önüne sermiştir.
Protagoras hangi akımın temsilcisi?
Felsefe tarihi içinde insan felsefesi olarak adlandırılan eğilimin öncüsü bu anlamda Protagoras’tır. Bilgi, doğruluk ve değeri tümüyle göreli kılan, şeylerin insanlara göründüğü gibi olduğunu savunan Protagoras, Tanrı konusunda agnostik bir tavır almıştır.
Protagoras insan herşeyin ölçüsüdür Hangi akım?
Bilgicilik akımının inceleme amacı, insanın kendisiydi. Protagoras’a göre, “İnsan her şeyin ölçüsü”ydü. Bilgi, teorik bir merak değil, pratik bir yarar olmalıydı. Bilgiciler, özdekçi düşünceleri sürmekle beraber, ürünü oldukları idealist çizgiyi sürdürmüşler ve dünyayı tanıma olanağını yadsımışlardır.
Yazı kaynağı : cevap-bul.com
Yorumların yanıtı sitenin aşağı kısmında
Ali : bilmiyorum, keşke arkadaşlar yorumlarda yanıt versinler.